هزاران سال است که فرهنگ ها و مذاهب مختلف در سراسر جهان برای رفع استرس و مقابله با احساسات دشوار به شکلهای مختلف “درمانی” روی آورده اند. یکی از این شکلها هنر درمانی است.ا
اگر بخواهیم به سابقه رسمی آن نگاه کنیم، باید عنوان کنیم که هنر درمانی (AT) از دهه ۱۹۴۰ وجود داشته است. هنر درمانی در ابتدا به این منظور توسعه یافت که با افکار، احساسات و تجربیات درونی خود از طریق بیان خلاق به افراد کمک کند.اما امروزه این رویکرد غالباً با گفتار درمانی ترکیب شده تا افراد در مقابله با بیماری ها، استرسها و احساساتی که بیان آنها دشوار است از آن استفاده کنند.
هنر درمانی چیست؟
می توان به عنوان کاربرد هنرهای تجسمی در یک زمینه درمانی تعریف کرد. این نوع تکنیک درمانی روشی است که می توانید هم به کمک یک درمانگر یا مربی و یا به تنهایی در خانه یا یک گروه کلاسی تمرین کنید. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله آسیب بافت نرم چیست را بخوانید.
انواع مختلفی از هنر درمانی چیست؟
انواع هنر درمانی عبارتند از:
- رنگ آمیزی
- روزنامه نگاری
- طراحی
- ساخت کولاژ
- مجسمه سازی با گل
- خاتم کاری
- کارت پستال سازی
- موزیک درمانی
- و …
روش های بی پایانی برای تمرین هر کدام از این شاخه های هنر درمانی وجود دارد، اما مهم ترین چیز این است که با آن احساس راحتی کنید و برایتان الهام بخش باشد. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله سلامت روان چیست را بخوانید. پیشگامان این حوزه، بر این باورند که روش های خلاقانه به عنوان راهی برای بیان احساسات سرکوب شده و افکار ناخوداگاه عمل می کنند. جالب است بدانید که امروزه از هنردرمانی در بسیاری از مراکز مورد استفاده قرار می گیرد، از جمله موارد استفاده هنر درمانی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مراکز سلامت روان
- بیمارستان ها
- مدارس
- خانه های سالمندان
- مراکز توانبخشی
مزایا و موارد استفاده هنردرمانی
کاربردهای اصلی هنر درمانی چیست؟
هنر درمانی در کودکان، نوجوانان، بزرگسالان، سالمندان، گروه ها، خانواده ها، جانبازان و افراد دارای مشکلات مزمن سلامتی استفاده می شود.
هنر درمانی می تواند در افرادی با شرایط زیر سودمند باشد:
- افسردگی
- اضطراب
- بیماری استرس پس از حادثه (PTSD)
- ترس یا فوبیا
- درد مزمن
- اعتیاد
- اختلالات توجه
- غم و اندوه
- زوال عقل
- اختلالات اشتها
- اسکیزوفرنی
- و …
در قسمت زیر برخی فواید هنر درمانی که توسط تحقیقات اخیر مورد حمایت قرار گرفتهاند آورده شدهاست:
1- هنر درمانی به تسکین استرس کمک می کند
مطالعات نشان می دهد که هنر درمانی می تواند از طریق پردازش و ابراز احساسات، از جمله احساساتی که “دفن شده” و نادیده گرفته شده اند، در مقابله با استرس مزمن، افسردگی و اضطراب به افراد کمک کند. خلاق بودن می تواند باعث افزایش عزت نفس، احساس کنترل و رسیدن به موفقیت شود و به افراد کمک کند تا از دیدگاه های مثبت تجربیات زندگی خود استفاده کنند.
2- هنر درمانی به عنوان یک منبع خلاق و غیر کلامی خدمت می کند
تمرین هنر می تواند به عنوان یک رهایی عاطفی و یک منبع سالم برای بیان خویشتن عمل کند، به خصوص اگر برای شخص بیان آنچه او را آزار می دهد، دشوار باشد. افراد گزارش می دهند که وقتی درگیر یک کار خلاقانه هستند که توجه آنها را جلب می کند و چشم انداز مثبتی به آنها می دهد، می توانند از نارضایتی، ناامیدی، عصبانیت، نگرانی و احساسات دیگر رها شوند.
جالب است بدانید که طبق مطالعات انجام شده، هنر درمانی می تواند به طور خاص برای افرادی که با علائم بیماری استرس پس از حادثه (PTSD) برخورد می کنند مفید باشد، زیرا هنر درمانی یک خروجی خلاق و غیرکلامی فراهم می کند که پردازش احساسات پیچیده را بهبود می بخشد. حتی ممکن است در صورت لزوم در ترکیب با درمان شناختی رفتاری یا رویکردهای دیگر تأثیر بیشتری بگذارد.
3- هنر درمانی ذهن آگاهی را افزایش می دهد
انجام یک کار خلاقانه و پیدا کردن راههایی برای بیان خود به صورت هنری به شما این شانس را میدهد که آهسته و قدم قدم به درون تان مراجعه کنید، به ذهن تان وقفه ای بدهید و ذهن آگاهی را تمرین کنید.
تلاش های هنری می تواند راهی خوب برای رسیدن به “وضعیت جریان” باشد، وضعیتی که در آن شما کاملا همه حواس تان درگیر کاری است که دارید انجام میدهید و از تمام افکار و دغدغه های مختلف رها می شوید.
4- هنگام تمرین هنر درمانی به صورت گروهی، پشتیبان دارید
هنگامی که هنر به صورت گروهی انجام می شود، می تواند راهی عالی برای برقراری ارتباط سالم با افراد دیگر و به دست آوردن پشتیبانی و حمایت باشد.
جالب است بدانید که طبق تحقیقات درمانی گروهی در مقابله با افسردگی، در سالمندان، کودکان در سن مدرسه و جانبازان بسیار ثمربخش بوده است. نه تنها می تواند به مبارزه با افسردگی و تنهایی کمک کننده باشد، بلکه طبق نتیجه تحقیقات، قادر است همدلی و پذیرش دیگران را نیز افزایش دهد.
5- مهارتهای ریزحرکتی (Fine Motor Skill) را توسعه می دهد
هنر درمانی توسط بعضی از متخصصین کاردرمانی برای کمک به توسعه عملکردهای شناختی و حسی حرکتی بیماران، هماهنگی دست و چشم، مهارتهای حرکتی درشت و ظریف و مهارت های چالاکى انگشتان و سرعت استفاده می شود.
6- می تواند درد را بهبود بخشد
انجمن سرطان آمریکا (ACS) درمانی را یک داروی مکمل و جایگزین می داند که می تواند به افراد در بهبود بیماری های جدی از جمله سرطان، بیماری های قلبی، درد مزمن و مشکلات رفتاری کمک کند.
طبق گفته ACS، برخی از کاربردهای بالقوه هنر درمانی شامل موارد زیر است:
- کاهش سطح اضطراب در بین بازماندگان سرطان
- بهبود زمان ریکاوری
- کاهش زمان بستری در بیمارستان
- بهبود ارتباطات و عملکرد اجتماعی
مطالعات نشان داده است که بیماران دیالیزی که در جلسات درمانی شرکت کرده بودند، معمولاً سطح استرس کمتر، خستگی کمتر و احساس هدف بیشتر را تجربه کرده بودند.
هنر درمانی چگونه کار می کند و موثر است؟
درمانگران بر این باورند که خلاق بودن می تواند به افراد کمک کند تا بینش های مهمی در مورد خودشان پیدا کنند و احساس بهزیستی و عزت نفس خود را افزایش دهند.
برخی از راه های اصلی که هنر درمانی به بیماران در غلبه بر مشکلات کمک می کند عبارتند از:
- توسعه خودآگاهی و بینش
- کشف احساسات سرکوب شده / پنهان
- پرداختن به درگیری های روانی و تروماهای حل نشده
- بهبود ارتباطات، خوداظهاری و مهارت های اجتماعی
- افزایش اعتماد به نفس، عزت نفس و استقلال شخصی
- حفظ هویت
- کاهش احساسات و استرس های منفی و افزایش احساسات مثبت
تکنیک ها و تمرینات
یک هنر درمانگر دقیقاً چه کاری انجام می دهد؟
بیشتر درمانگران فعالیت های خلاقانه مانند نقاشی، مجسمه سازی، ساخت کولاژ و … را با تکنیک های روانشناختی بالینی و گاهی اوقات تمرینات معنوی ترکیب می کنند.
سخن پایانی
شما در این مقاله با هنر درمانی آشنا شدید.همچنین از مزایا و معایب آن آگاه شدید.اگر سوال یا نظری دارید ن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.