خواب یک فرایند طبیعی فیزیولوژیک است که برای حفظ سلامت ما در تمام سنین ضروری است. در دوران نوزادی و کودکی که تمام بدن در حال رشد و تغییر است نقش خواب بسیار پررنگ‌تر می‌شود و اگر کودک خواب کافی نداشته باشد ممکن است به انواع مشکلات جسمی و ذهنی مبتلا شود. به این منظور در این مقاله به بررسی نقش خواب در کودکان می‌پردازیم و نکاتی را برای تنظیم خواب کودک به شما خواهیم گفت.
فهرست مطالب
- اهمیت خواب برای کودکان چیست؟
- چرا خواب برای کودکان مهم است؟
- وقتی کودکان به اندازه کافی نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌خوابند چه اتفاقی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌افتد؟
- کودکان به چه مقدار خواب نیاز دارند؟
- چگونه بفهمیم که کودکمان به اندازۀ کافی نمی‌خوابد؟
- برای تنظیم خواب کودک چه باید کرد؟
- بررسی راههای تنظیم خواب کودکان
- سخن پایانی و سوالات متداول
اهمیت خواب برای کودکان چیست؟
نقش خواب در رشد ذهن و مغز کودکان بسیار حائز اهمیت است. خواب مستقیماً با شادابی و احساس شادی ارتباط دارد. تحقیقات نشان میدهد که، خواب بر هوشیاری و توجه، عملکرد شناختی، خلق‌وخو، انعطاف‌پذیری، کسب قدرت تکلم، یادگیری و حافظه تأثیر میگذارد. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله نشانه های آبله مرغان در کودکان را بخوانید.
دیگر اهمیت خواب برای کودکان تأثیر بر رشد بدن است؛ خصوصاً در اوایل دوران نوزادی. در کودکان نوپا خواب برای تثبیت حافظه، توجه و رشد مهارت‌های حرکتی ضروری است.
چرا خواب برای کودکان مهم است؟
خواب، نقش مهمی در رشد ذهن کودکان دارد. تحقیقات نشان میدهد علاوه بر تاثیر مستقیم بر روحیه کودکان خواب بر هوشیاری و توجه عملکرد شناختی، خلق و خو، تاب آوری، یادگیری و حافظه تأثیر میگذارد. خواب نیز اثرات مهمی بر رشد، به ویژه در اوایل دوران نوزادی دارد.
وقتی کودکان به اندازه کافی نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌خوابند چه اتفاقی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌افتد؟
کم خوابی در کودکان ممکن است عواقبی را داشته باشد. خواب‌آلودگی بر توانایی توجه و تمرکز کودک شما تأثیر می گذارد و عملکرد او در مدرسه را تحت تأثیر قرار می دهد. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله سندرم آنجلمن چیست را بخوانید. حتی کمبود خواب میتواند بر زندگی روزمره کودک شما تأثیر بگذارد.
طبق آکادمی اطفال آمریکا (AAP)، یک چهارم کودکان زیر 5 سال خواب کافی ندارند. این نگران کننده است زیرا خواب ضعیف در اوایل دوران کودکی با رینیت آلرژیک مشکلات سیستم ایمنی، اضطراب و افسردگی مرتبط است. همچنین خواب کم در دوران کودکی ممکن است خطرات قلبی عروقی را به همراه داشته باشد.
کودکان به چه مقدار خواب نیاز دارند؟
باتوجه‌به سن کودک، نیاز خواب در او متفاوت است. همچنین در کودکان مختلف باتوجه‌به محیط زندگی و ویژگی‌های فردی و ژنتیکی ممکن است نیاز به خواب آنها مقداری متفاوت باشد؛ اما، متخصصان به‌طور استاندارد برای هر سن مقادیر زیر را پیشنهاد می‌دهند:
- 0 تا 3 ماهگی: 14 تا 17 ساعت (شامل چرت‌ها هم می‌شود)؛
- 4 تا 12 ماهگی: 12 تا 16 ساعت (شامل چرت‌ها هم می‌شود)؛
- 1 تا 2 سالگی: 11 تا 14 ساعت؛
- 3 تا 5 سالگی:10 تا 13 ساعت؛
- 6 تا 13 سالگی: 9 تا 12 ساعت؛
- 14 تا 17 سالگی: 8 تا 10 ساعت.
چگونه بفهمیم که کودکمان به اندازۀ کافی نمی‌خوابد؟
کودکی که خواب کافی نداشته است ممکن است علائم زیر داشته باشد:
- در طول روز خوابش ببرد؛
- بیش‌فعال باشد (خصوصاً در سنین پایین‌تر)؛
- در توجه‌کردن مشکل داشته باشد؛
- برای انجام‌دادن تکالیف و کارهای مدرسه مشکل داشته باشد؛
- بداخلاق، غرغرو، تحریک‌پذیر باشد؛
- مشکلات رفتاری داشته باشد.
برای تنظیم خواب کودک چه باید کرد؟
باتوجه‌به اینکه کودکان نمی‌توانند به‌درستی تشخیص دهند که چه چیزی برای آنها مفید و چه چیزی مضر است، این وظیفه والدین است که به خواب کودک توجه کافی داشته باشند. حال ممکن است این سؤال را داشته باشید که برای تنظیم خواب کودک چه باید کرد؟
هرچه کودک بزرگ‌تر می‌شود نیاز به خواب در او تغییر می‌کند. داشتن یک روال منظم پیش از خواب در همان سال‌های ابتدای زندگی بسیار حائز اهمیت است. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله علائم تشنج در نوزادان را بخوانید. به این منظور سعی کنید پیش از اینکه زمان خواب فرا برسد، این روال منظم را همیشه رعایت کنید تا کودک بفهمد زمان خواب فرا رسیده است. یک روال معمول میتواند مانند زیر باشد:
- خاموش‌کردن رایانه، تلویزیون، بازی‌های ویدئویی و سایر دستگاه‌های الکترونیکی؛
- پوشیدن لباس خواب؛
- مسواک‌زدن؛
- مطالعه چند صفحه از یک کتاب، لالایی یا دوشگرفتن؛
- انتخاب یک حیوان عروسکی یا پتوی کودکانه برای کودک.
باتوجه‌به سبک زندگی خود، میتوانید یک روال منظم برای قبل از خواب خود تنظیم کنید و همیشه این روال را انجام دهید. بهترین زمان برای خواباندن کودک زمانی است که خواب‌آلود است نه اینکه اجازه دهید کودک خودش خوابش ببرد. باید به آنها یاد دهید که چگونه خودشان برای خواب آماده شوند.اگر کودک شما نیمه شب بیدار می‌شود، آنها را به رختخواب خود برگردانید و بهتر است اجازه ندهید در رختخواب شما بخوابند.
بررسی راههای تنظیم خواب کودکان
در زیر یک سری از راههای تنظیم خواب کودکان را می‌بینیم. درصورت رعایت این موارد میتوانید از اینکه کودک شما به‌خوبی می‌خوابد اطمینان حاصل کنید. به این منظور:
- ساعت خواب منظم داشته باشید؛
- رژیم غذایی سالم داشته باشید؛
- دمای خانه را خیلی گرم نکنید و بهتر است کمی خنک باشد؛
- از پرده‌های تیره در اتاق خواب کودک استفاده کنید؛
- سعی کنید اتاق خواب کودک را ساکت نگه دارید و اگر خودتان دیرتر می‌خوابید سروصدا نکنید؛
- از مصرف کافئین، وعده‌های غذایی سنگین و غذاهای شیرین قبل از خواب خودداری کنید؛
- کودک شما باید ورزش منظم داشته باشد، مراقب باشید او را خیلی خسته نکنید. ورزش منظم هم به سلامت کودکتان کمک می‌کند و هم باعث می‌شود کودک شب را بهتر بخوابد.
نوزادان خصوصاً در ابتدای زندگی هنوز ریتم شبانه‌روزی ندارند بنابراین ممکن است در طول شب بیدار باشند. اگر نوزادتان گریه می‌کند، سعی کنید او را آرام کنید و اگر گرسنه است یا نیاز به تعویض پوشک دارد، انجام دهید.
کودکان نوپا یک برنامه خواب دارند که با دوبار چرت‌زدن در روز تکمیل می‌شود. مشکلات خواب کودک نوپا با اضطراب جدایی و ترس از دست دادن اگر همراه شود باعث بی‌خوابی و لجبازی در هنگام به خواب رفتن می‌شود. سعی کنید صبور، محکم و در عین حال دوست داشتنی باشید؛ زیرا با قدرت مقابله‌کردن احتمالاً پاسخ بهتری را از جانب آنها به دنبال خواهد داشت.
سخن پایانی
شما در این مقاله با اهمیت خواب کودکان آشنا شدید.همچنین از راهکارهای مناسب برای تنظیم خواب آنها آگاه شدید.اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
سوالات متداول
بله. به نظر می رسد خواب از کودکان در مقابل فشار خون بالا، مقاومت به انسولین و سایر عوامل خطر بیماری های قلبی محافظت می کند.
بله. شروع روز پس از یک استراحت کافی و خوب، فرزند شما را از بیماری و مراجعه به پزشک دور نگه می دارد. در طول شب، مغز کودک شما مواد شیمیایی را آزاد می کند که از ترمیم سیستم ایمنی بدن حمایت می کنند. این مواد شامل سایتوکاین ها هستند. مولکول هایی که سلول های ایمنی بدن را به مناطقی که درگیر عفونت یا التهاب هستند، هدایت می کنند.
