تحقیقات وسیعی حاکی از اثرات معجزه آسای شیر مادر در سلامت کودکان مبتلا به ناهنجاری های مادرزادی مختلف می باشد. اگرچه تغذیه این نوزادان با شیر مادر تا حدودی چالش بر انگیز است، ولی هم چنان از جانب پزشکان و متخصصان علم تغذیه اکیدا توصیه می شود. در این مقاله به موانع شیردهی نوزادان سندرم داون می پردازیم.
فهرست مطالب
- تغذیه نوزادان مبتلا به سندرم داون چگونه است؟
- تغذیه شیرخواران مبتلا به اختلالات عصبی عضلانی چگونه است؟
- تغذیه شیرخواران با ناهنجاری های مختلف قلب چگونه است؟
- بررسی نحوه شیردهی به کودکی با سندرم داون
- فواید شیردهی به نوزاد سندرم داون چیست؟
- سخن پایانی و سوالات متداول
تغذیه نوزادان مبتلا به سندرم داون چگونه است؟
شیوع شیرخواران مبتلا به سندرم داون یا مونگولیسم یک نوزاد در هر 733 نوزاد زنده متولد شده است. علاوه بر داشتن علائم ظاهری و نیز ناهنجاری های مختلف در سایر دستگاه های بدن که برخی از آنها نیاز به درمان های ویژه دارند، آنچه بعنوان موانع در تغذیه با شیر مادر برای آنان مطرح می شود، کم توجهی و واکنش کند آنها به اطرافیان، همراه با شلی و خواب آلودگی بیش از معمول و بی علاقه بودن به مکیدن سینه و حتی بطری است.
این نوزادان و شیرخواران به دلائل زیادی نیاز بیشتر به تغذیه از پستان و شیر مادر دارند که مهمترین آنها استفاده از یک غذای کامل و مناسب، بهره مندی از عوامل ایمنی بخش موجود در آغوز و شیر مادر می باشد زیرا این شیرخواران اغلب بعلت ضعف سیستم ایمنی، استعداد بیشتری برای ابتلا به عفونت های مختلف دارند.
این شیرخواران بعلت ضعف در مکیدن پستان و ناهماهنگی در بلع و تنفس ممکن است برای تغذیه با دشواری هائی مواجه گردند. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله نشانه های آبله مرغان در کودکان را بخوایند.
به منظور تشویق مکیدن پستان و استفاده بهتر از شیر مادر لازم است به موارد زیر توجه شود:
با مالش نوک سینه به گونه و لب شیرخوار، رفلکس جستجو تحریک گردد و با داخل کردن نوک انگشت تمیز به داخل دهان شیرخوار و مالش لب و لثه، حالت مکیدن در آنها تحریک شود. مادر باید با صبر و حوصله بوسیله زمزمه کلام یا شعر برای شیرخوار و تحریک کف پاهای او سعی در بیدار کردن یا کمتر خواب آلود بودن او کند و به شیرخوار فرصت دهد تا به دفعات مکرر و مدت بیشتر شیر بخورد تا رشد مطلوب تری پیدا کند.
تغذیه شیرخواران مبتلا به اختلالات عصبی عضلانی چگونه است؟
همه مزایای تغذیه با شیر مادر که در مورد شیرخواران با سندرم داون گفته شد، در مورد شیر خواران مبتلا به انواع اختلالات عصبی عضلانی نیز صادق است و تفاوت تنها در شکل بغل کردن و نگه داشتن آنها هنگام تغذیه از پستان می باشد. این شیرخواران یا ضعف عصبی-عضلانی و واکنش کند دارند یا سفتی عضلانی داشته و تحریک پذیرند. برخورد با هر گروه نیازمند صبر و حوصله فراوان و بکارگیری روشی خاص است.
برای تغذیه گروه اول، همانند شیرخواران با سندرم داون، باید از تحریک رفلکس جستجو و مالش لب و لثه استفاده کرد و برای تغذیه گروه دوم که اکثرا سر و گردن خود را به عقب خم می کند باید سر و نیمه پائین تنه و پاها را به شکل حرف “e” خم نمود تا بتوانند پستان را در دهان بگیرند. این روشها باید توسط پزشکان، پرستاران، و مراقبین تغذیه، به مادران آموزش داده شود.
تغذیه شیرخواران با ناهنجاری های مختلف قلب چگونه است؟
نیمی از شیرخواران مبتلا به سندرم داون و درصد مختلفی از شیر خواران با اختلالات و ناهنجاری های دیگر، همزمان به ناهنجاری مادرزادی قلب هم مبتلا هستند و برخی نیز ناهنجاری مادرزادی قلب را بدون اختلالات دیگر دارند. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله سندرم آنجلمن چیست؟ را بخوانید. مزیت تغذیه با شیر مادر در این بیماران نیز ثابت شده است.
این شیرخواران هنگام تغذیه مستقیم از پستان مادر، کار مکیدن و بلعیدن و تنفس را راحت تر و هماهنگ تر از تغذیه با بطری انجام داده، درنتیجه انرژی کمتری مصرف کرده و اکسیژن بیشتری که برای آنها بسیار حیاتی است دریافت می کنند.
از آنجا که شیرخوران مبتلا به ناهنجاری مادرزادی قلب، معمولا مشکل کندی رشد هم دارند، برای وزن گیری و رشد بهتر، توصیه می شود این شیرخواران به دفعات مکرر و فواصل کمتر شیر خورده و از شیر انتهائی پستان هم با مکیدن پستان و یا خوردن شیر انتهائی دوشیده شده تغذیه گردند.
بررسی نحوه شیردهی به کودکی با سندرم داون
شيرخوارانی که با سندرم داون به دنیا آمده‌اند به علت ضعف قدرت عضلانی در گرفتن پستان مادر و ناهماهنگی در مكيدن، بلعيدن و نفس كشيدن ممكن است هنگام شير خوردن زود خسته و يا حتی دچار حالت خفگی شوند. اما شما میتوانید برای تشويق شيرخوار به مكيدن پستان و استفاده بهتر از شير مادر به موارد زير توجه كنيد:
- با ماليدن نوک پستان به گونه و لب‌های کودک، رفلكس جست‌وجو را در او تحريک كنيد.
- با فرو بردن انگشت تميزتان به دهان و مالش لثه‌هایش، او می‌تواند حالت مكيدن را شروع كند.
- با مالش دادن گردنش در خط وسط به طور عمودی، عمل بلعيدن تحريک خواهد شد.
- شيرخوار هنگام بيداری و گرسنگی در زمانی كه گريه نمی‌كند، آمادگی بيشتری برای شير خوردن دارد.
- برای بيدار كردن شیرخوار میتوانید لباس‌های اضافی‌اش را درآورید.
- حرف زدن با کودک، تعويض پوشک و مالش دادن كف پاهایش با صبر و حوصله نیز برای بيدار شدنش خوب است.
- برای دريافت كافی شير و رشد بهتر بگذارید به دفعات مكرر و مدت بيشتر شير بخورد.
- برای بهتر گرفتن پستان توسط کودک، رفلكس جهش شير را تحریک کنید، یعنی ابتدا مقدار كمی شير در دهانش بدوشيد.
- نكات كليدی وضعيت صحيح شير دادن را رعايت كنيد.
- گرفتن پستان توسط شيرخوار به روش دانسر برای اين شيرخواران توصيه می‌شود. در این روش، نوزاد به طور صحيح و در وضعيت نشسته و روبه‌روی پستان مادر نگه داشته می‌شود و مادر چانهٔ کودک و سینهٔ خودش را مثل شکل زیر بين دو انگشت اشاره و شستش و قسمتی از كف دست خود نگه می‌دارد و به کودک شیر می‌دهد.
فواید شیردهی به نوزاد سندرم داون چیست؟
سندرم داون یا تریزومی 21 یکی از شایع ترین ناتوانی های مادرزادی است. این مشکل به وضعیت کروموزوم ها مربوط می شود و در آن کودک یک نسخه اضافی از کروموزوم 21 دریافت می کند. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله علائم تشنج در نوزادان را بخوانید. بنابراین در این دسته از افراد به جای دو عدد، سه عدد کروموزوم 21 وجود دارد.برخی از این فواید عبارتند از:
برقراری پیوند عاطفی محکم:
وقتی برای نخستین بار از بیماری فرزندتان مطلع می شوید، احساس منفی و ترس بر شما حاکم خواهد شد، تغذیه نوزاد با شیر مادر در غلبه بر این احساسات به شما کمک می کند.
احساس مفید بودن:
با وجود فرزند بیمار شاید احساس درماندگی به شما دست دهد و فکر کنید کاری از شما ساخته نیست، اما تغذیه نوزاد با شیر مادر یا در صورتی که قادر به مکیدن شیر نیست، با شیر مادر دوشیده شده به شما نشان می دهد که می توانید برای سلامتی فرزندتان گامی بردارید.
سندرم داون- تماس فیزیکی:
تغذیه با شیر مادر چندین بار در طول روز باعث تماس فیزیکی نزدیک بین مادر و نوزاد می شود. این ارتباط نزدیک و محبت برای رشد جسمی و عاطفی کودک مفید است.
سندرم داون- تقویت ماهیچه های صورت:
تغذیه با شیر مادر موجب هماهنگی و تقویت عضلات صورت در کودک مبتلا به سندرم داون می شود. تقویت این عضلات برای گفتار خوب است و لذا به تکلم بهتر کمک خواهد کرد.
مبارزه با عفونت:
نوزادان مبتلا به سندرم داون، بیماریهای دیگری نیز دارند و بیشتر در معرض خطر ابتلا به عفونت هستند. شیر مادر با برخورداری از آنتی بادی های محافظ و خاصیت تقویت کننده سیستم ایمنی می تواند در مبارزه با عفونت گوش، بیماری تنفسی و سایر بیماری ها مؤثر باشد.
سخن پایانی
شما در این مقاله با تغذیه کودکان مبتلا به سندرم داون آشنا شدید.همچنین از نحوه شیردهی به آنها آگاه شدید.اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
سوالات متداول
بسیاری از نوزادان مبتلا به سندرم داون و ضعف عضلانی می توانند به خوبی تغذیه کنند. برخی دیگر به دلیل داشتن تون عضلانی ضعیف، زبان بزرگ و دهان کوچک به سختی می توانند پستان را بگیرند. این دسته از نوزادان اگرچه در ابتدا دچار مشکلاتی می شوند، اما به تدریج و با کمک می توان این دشواری ها را پشت سر گذاشت.
غذیه با شیر مادر موجب هماهنگی و تقویت عضلات صورت در کودک مبتلا به سندرم داون می شود. تقویت این عضلات برای گفتار خوب است و لذا به تلکم بهتر کمک خواهد کرد.
