بعضی از زنان به‌دلیل ترس از درد زایمان ترجیح می‌دهند که از طریق سزارین نوزاد خود را به دنیا بیاورند. اگرچه سزارین انتخاب ساده‌تری به نظر می‌رسد، اما دوره‌ی نقاهت طولانی‌تر و عوارض بیشتری دارد. به همین دلیل، بیشتر پزشکان طرفدار زایمان طبیعی هستند. اگر پزشک زایمان طبیعی را به شما پیشنهاد داده است اما درباره‌ی آن نگران هستید، باید بدانید که کارهای زیادی وجود دارد که میتوانید برای داشتن زایمان طبیعی خوب انجام دهید. برای آشنایی با این راهکارها، توصیه می‌کنیم مقاله‌ی امروز را تا انتها بخوانید.
فهرست مطالب
- زایمان طبیعی چیست؟
- آیا زایمان طبیعی خوب است یا سزارین؟
- زایمان طبیعی برای چه کسانی مناسب نیست؟
- چه کسانی زایمان طبیعی راحتی دارند؟
- سخن پایانی و سوالات متداول
زایمان طبیعی چیست؟
زايمان طبيعی، زايمان بدون استفاده از داروست. در عوض برای این نوع زایمان از تکنیک‌هایی مانند آرامش و تنفس كنترل شده برای درد استفاده می‌شود. برای بسیاری، زایمان طبیعی به این معناست که زایمان را به عنوان یک رویداد طبیعی تلقی کنند. بسیاری این تجربه را علیرغم درد، توانمند و پاداش دهنده می‌دانند. زایمان طبیعی روشی برای زایمان است که به طبیعت اجازه می‌دهد مسیر خود را طی کند. این مهم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- انجام زایمان بدون کمک داروها، از جمله مسکن‌هایی مانند اپیدورال
- استفاده از چند مداخله پزشکی مصنوعی مانند نظارت مداوم جنین یا اپیزیوتومی (زمانی که پرینه، ناحیه بین واژن و مقعد بریده می‌شود تا جایی برای کودک در حین زایمان ایجاد شود)
- اجازه دادن به زن برای رهبری روند زایمان به روندی راحت و بدون دردسر
آیا زایمان طبیعی خوب است یا سزارین؟
زایمان طبیعی که اغلب بین هفته‌های ۳۷ تا ۴۲ بارداری از طریق واژن انجام می‌شود، رایج‌ترین روش زایمان است. در طول زایمان طبیعی، رحم منقبض می‌شود و با باز شدن دهانه رحم زایمان طبیعی انجام شده و نوزاد از طریق واژن یا کانال زایمان به بیرون رانده می‌شود. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله ورزش کردن در دوران بارداری را بخوانید.
بیشتر پزشکان زایمان طبیعی را ترجیح می‌دهند، چون معمولاً برای مادر و جنین ایمن‌تر است، دوره‌ی نقاهت کوتاه‌تری دارد و شیردهی بعد از آن راحت‌تر است. با این حال، این نوع زایمان هم ممکن است عوارضی داشته باشد که عبارتند از:
- طولانی شدن زایمان یا عدم پیشرفت آن: این مشکل زمانی رخ می‌دهد که روند زایمان کُند باشد یا متوقف شود و دهانه‌ی رحم باز نشود. در این شرایط، ممکن است پزشک برای تحریک انقباضات و پیشرفت زایمان به شما اکسی توسین بدهد.
- نامنظم بودن ضربان قلب جنین: فشرده شدن سر یا بند ناف جنین باعث کاهش ضربان قلب او می‌شود.
- خونریزی: این خونریزی که در حین زایمان یا پس از آن اتفاق می‌افتد، شدید بوده و زندگی مادر را به خطر می‌اندازد. گاهی اوقات، فرد تا چند ساعت پس از زایمان خونریزی نمی‌کند (خونریزی پس از زایمان).
- پارگی واژن: این پارگی‌ها در هنگام زایمان در بافت اطراف واژن و رکتوم (راست روده) ایجاد می‌شوند.
- ترومبوز ورید عمقی: لخته‌های خونی هستند که اندکی پس از زایمان در پاها یا لگن ایجاد می‌شوند.
- پره‌اکلامپسی پس از زایمان: ممکن است در زنی که به‌تازگی زایمان کرده است، فشار خون بیش از حد بالا برود.
زایمان طبیعی برای چه کسانی مناسب نیست؟
در شرایط زیر ممکن است پزشک زایمان سزارین را توصیه کند:
- جنین در وضعیت بریچ قرار داشته باشد، یعنی پاها و پشت جنین به سمت واژن مادر و سر او نزدیک سینه‌ی مادر باشد.
- جفت سرراهی داشته باشید یا در جفت مشکلی وجود داشته باشد.
- به یک بیماری مزمن، عفونت درمان‌نشده یا ضایعات باز و فعال تبخال تناسلی مبتلا باشید.
چه کسانی زایمان طبیعی راحتی دارند؟
بدن می‌تواند به‌طور طبیعی خود را برای زایمان آماده کند، با این حال رعایت نکات زیر به شما کمک می‌کند که استرس کمتر و زایمان راحت‌تری داشته باشید:
۱. درباره‌ی زایمان طبیعی اطلاعات کسب کنید
کسب اطلاعات درباره‌ی دوران بارداری و زایمان برای تصمیم‌گیری آگاهانه ضروری است. اکثر کارشناسان توصیه می‌کنند که در کلاس‌های آمادگی زایمان که توسط ماماهای باتجربه تدریس می‌شوند، شرکت کنید. این کلاس‌ها می‌توانند به بسیاری از سؤالات شما در مورد اتفاقات حین زایمان پاسخ بدهند.
معمولاً در کلاس‌های آمادگی زایمان درباره‌ی تغییرات فیزیولوژیکی بدن در دوران بارداری، تغذیه‌ی مناسب، تمرینات ورزشی مخصوص دوران بارداری، مراحل مختلف زایمان، راههای کنترل درد زایمان، علائم خطری که باید در دوران بارداری به آنها توجه کنید و موارد دیگر صحبت می‌شود. هدف از شرکت در این کلاس‌ها باید یادگیری اصول اولیه‌ی زایمان باشد. آگاهی از روند زایمان و مداخلاتی که ممکن است در حین انجام آن مشاهده کنید، به بهبود تجربه‌ی شما از فرآیند زایمان کمک می‌کند.
اگر می‌خواهید در مورد موضوع خاصی اطلاعات بیشتری داشته باشید، به جای اینکه در اینترنت به‌دنبال پاسخ سؤال خود باشید، با پزشک یا ماما مشورت کنید. هر بار که نزد پزشک یا ماما می‌روید، درباره‌ی ترس‌ها و نگرانی‌های خود با او صحبت کنید. ابتدا از موضوعاتی شروع کنید که برایتان مهم‌تر هستند. این کار استرس شما را کاهش می‌دهد و باعث می‌شود که احساس راحتی بیشتری داشته باشید.
۲. پزشک یا مامای خود را با دقت انتخاب کنید
زایمان تجربه‌ی مهمی است که می‌تواند با پیچیدگی‌ها و احساسات مختلفی همراه باشد. برای داشتن زایمان طبیعی خوب باید مطمئن باشید که این کار توسط افراد باتجربه و ماهر و در جایی انجام می‌شود که در آن احساس راحتی دارید.
در حقیقت، تحقیقات نشان داده‌اند که جایی که یک زن در آنجا زایمان می‌کند، در مقایسه با وضعیت سلامتی او (مانند سن یا سابقه‌ی ابتلا به بیماری‌های مختلف مثل دیابت) تأثیر بیشتری بر نتیجه‌ی زایمان دارد. از این‌رو، لازم است که برای پیدا کردن پزشک یا مامای مناسب وقت بگذارید و گزینه‌های مختلف را بررسی کنید. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله سونوگرافی آنومالی چیست را بخوانید.
۳. با مشورت پزشک یا ماما، هر روز ورزش کنید
ورزش روزانه به شما کمک می‌کند که در طول بارداری و زایمان احساس بهتری داشته باشید. به گفته‌ی متخصصان، ورزش باعث می‌شود بهتر بخوابید، اضطراب کمتری داشته باشید و در طول بارداری وزن کمتری اضافه کنید. به‌علاوه، ورزش با افزایش انعطاف‌پذیری عضلات به شما در تحمل درد زایمان کمک می‌کند.
پیاده‌روی یکی از بهترین ورزش‌ها برای زنان باردار است. ۳۰ دقیقه پیاده‌روی در روز به شما کمک می‌کند که بدن‌تان را خوش‌فرم کنید و استرس خود را از بین ببرید. به‌علاوه، تحقیقات جدید نشان داده‌اند که پیاده‌روی منظم در دوران بارداری خطر عوارضی مانند دیابت بارداری، پره‌اکلامپسی (مسمومیت بارداری)، تولد نوزاد کم‌وزن، ماکروزومی (تولد نوزاد با وزن بیش از ۴۵۰۰ گرم)، افت قند خون و ناهنجاری‌های مادرزادی را کاهش می‌دهد.
یک مطالعه نشان داد که فعالیت هوازی منظم می‌تواند از زمان زایمان تقریباً به میزان یک ساعت بکاهد. همچنین افرادی که در دوران بارداری به‌طور منظم ورزش می‌کنند، کمتر از سایر زنان برای زایمان از بی‌حسی اپیدورال استفاده می‌کنند.
یوگا فعالیت دیگری است که انجام آن در دوران بارداری ضروری نیست، اما می‌تواند به انعطاف‌پذیری و آرامش شما کمک کند که این امر به داشتن یک زایمان طبیعی خوب منجر می‌شود.
۴. به‌اندازه‌ی کافی بخوابید
خواب کافی در دوران بارداری، به‌خصوص سه‌ی ماهه‌ی سوم، باعث می‌شود از زایمان خود تجربه‌ی خوبی داشته باشید. بنابراین، سعی کنید شب‌ها به‌اندازه‌ی کافی بخوابید و در طول روز استراحت کنید.
۵. تغذیه‌ی سالم داشته باشید
سوخت‌رسانی به بدن با خوردن غذاهای سالم، راهکار هوشمندانه‌ی دیگری است که باید برای داشتن زایمان طبیعی خوب اتخاذ کنید.
همان‌طور که به پایان بارداری خود نزدیک می‌شوید، مصرف غذاهای مغذی مثل گوشت بدون چربی، حبوبات، آجیل، سبزیجات و غلات کامل را افزایش دهید.
۶. ذهن خود را آماده کنید
بر اساس تحقیقات، مدیتیشن ذهن‌آگاهی به مادرانی که برای اولین بار باردار می‌شوند در کنترل ترس و کاهش علائم افسردگی قبل و پس از زایمان کمک می‌کند. مدیتیشن ذهن شما را آرام می‌کند و به آن فرصت استراحت می‌دهد. برای بهره‌مندی از فواید مدیتیشن لازم نیست برای انجام آن ساعت‌ها وقت بگذارید. با پنج دقیقه در روز شروع کنید و اگر از انجام آن لذت بردید و وقت داشتید، مدت زمان آن را به‌تدریج افزایش دهید. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله محاسبه سن بارداری را بخوانید.
۷. استرس‌تان را کاهش دهید
استرس مادر با زایمان زودرس و تولد نوزاد کم‌وزن مرتبط است. مدیریت استرس در طول بارداری به شما کمک می‌کند که سالم بمانید و از زایمان خود تجربه‌ی بهتری داشته باشید. سعی کنید از موقعیت‌های منفی که باعث ناراحتی شما می‌شوند دوری کنید و با افرادی که با آنها صمیمی هستید ارتباط داشته باشید. همچنین میتوانید برای حفظ آرامش و مثبت‌اندیشی خود مدیتیشن یا یوگا را امتحان کنید. ممکن است نتوانید به‌طور کامل استرس را از بین ببرید، اما باید مطمئن باشید که به روش درستی با آن برخورد می‌کنید.
۸. خیلی روی راهکاری که برای سایر مادران مفید است، تمرکز نکنید
ممکن است دوست شما خوردن بعضی از غذاها یا استفاده از طب سوزنی را برای داشتن زایمان طبیعی خوب ضروری بداند. شنیدن تجربیات سایر مادران نباید این حس را در شما ایجاد کند که اگر راهکارهای پیشنهادی آنها را انجام ندهید، در فرآیند زایمان دچار مشکل می‌شوید. قبل از اینکه راهکارهای پیشنهادی دیگران را امتحان کنید، با ماما یا پزشک خود مشورت کنید.
۹. یک برنامه‌ی اولیه و منعطف برای زایمان تهیه کنید
ترسیم نحوه‌ی انجام زایمان به شما کمک می‌کند که هنگام تولد فرزندتان احساس اطمینان بیشتری داشته باشید. برای مثال، میتوانید مشخص کنید که آیا به استفاده از دارو برای کنترل درد یا شیر دادن به نوزادتان بلافاصله پس از زایمان تمایل دارید یا خیر.
برنامه‌ی شما باید ساده باشد و هنگام تنظیم آن این انتظار را داشته باشید که ممکن است همه چیز طبق آن پیش نرود. خودتان را برای تغییر برنامه در حین زایمان آماده کنید. شما نمی‌دانید که با چه سرعتی زایمان خواهید کرد یا انقباضات رحم روی شما چه تأثیری خواهند گذاشت.
پزشک یا ماما می‌تواند به شما در پیدا کردن اولویت‌هایی که باید در برنامه‌ی خود بگنجانید، کمک کند. بنابراین، حتماً با نزدیک شدن به زمان زایمان، برنامه‌ی خود را با او در میان بگذارید.
سخن پایانی
شما در این مقاله با زایمان طبیعی آشنا شدید. همچنین از توصیه‌های کاربردی برای داشتن زایمان طبیعی خوب و راحت آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
سوالات متداول
درد زایمان در اثر تحریک اعصاب به خاطر انقباضات رحمی، فشار به بافت نرم به وسیله جنین، کشش رباط های رحم و غیره ایجاد می شود. اما طبیعت خانم ها به گونه ای است که آستانه تحمل درد آنها بسیار بالاتر از مردان است و این آستانه تحمل قبل از زایمان افزایش می یابد. سیستم ضد درد بدن وارد بازی می شود و به آزاد کردن بی حسی های طبیعی داخل جریان خون کمک می کند.
بعضی از خانمها بیماری دارند که پزشکان آن را “لگن منقبض” می نامند ، که نشان می دهد سزارین ضروری است. با این حال ، این وضعیت به صورت بصری مشخص نمی شود ، بلکه با اندازه گیری ابعاد لگن با استفاده از یک ابزار ویژه مشخص می شود. باسن پهن که به صورت بصری مشخص می شود تضمین کننده زایمان طبیعی نیست.
